قهوه تیپیکا چیست؟
قهوه تیپیکا (Typica)، گونهای برجسته در میان انواع مختلف Coffea Arabica، جایگاهی تاریخی در دنیای قهوه دارد. این گونه نه تنها به عنوان یک رقم “خالص” در نظر گرفته میشود ، بلکه به دلیل ویژگیهای فیزیکی متمایز، از جمله قامت بلند و شاخههای گسترده، قابل شناسایی است. اهمیت قهوه تیپیکا فراتر از ویژگیهای ظاهری آن است؛ این گونه نقشی بنیادین در درک ما از قهوههای عربیکای امروزی ایفا میکند، زیرا دارای تاریخچهای طولانی و جایگاهی محوری به عنوان یکی از گونههای والد اصلی قهوه عربیکا است.
بدون شک، تیپیکا قدیمیترین گونه کشتشده عربیکا محسوب میشود. این گونه به عنوان پایه ژنتیکی برای بسیاری از ارقام عربیکای کشتشده در سراسر جهان عمل کرده و به همین دلیل، درک آن برای ردیابی تبار و خصوصیات بخش قابل توجهی از قهوههای مدرن عربیکا ضروری است.
جایگاه تیپیکا به عنوان قدیمیترین گونه کشتشده عربیکا و والد ژنتیکی بسیاری از ارقام دیگر، اهمیت بیبدیل آن را در تاریخ و تنوع ژنتیکی قهوه، بهویژه در خارج از خاستگاه اصلی آن در اتیوپی، برجسته میسازد. این گونه نه تنها یک رقم در میان انبوه ارقام دیگر نیست، بلکه ماده ژنتیکی بنیادینی است که چشمانداز ژنتیکی کشت قهوه در سراسر جهان را شکل داده است. تاریخچه گسترش آن با تکامل قهوه کشتشده در هم تنیده است. فروشگاه آنلاین قهوه در ادامه این مطلب با شما بیشتر در مورد این گونه از قهوه صحبت می کند.
تاریخچه قهوه تایپیکا
داستان قهوه تیپیکا از جنگلهای بکر اتیوپی آغاز میشود، جایی که گروه ژنتیکی تیپیکا، مانند سایر قهوههای عربیکا، ریشه در جنوب غربی این کشور دارد. در قرنهای ۱۵ یا ۱۶ میلادی، اجداد گونه قهوه تیپیکا از اتیوپی به یمن منتقل شدند که این اولین گام در سفر آن به فراتر از سرزمین مادریاش بود. تا حدود سال ۱۷۰۰ میلادی، دانههای قهوه یمن به مناطق دوردستی مانند هند رسیده و در آنجا کشت میشدند. لحظهای سرنوشتساز در اواخر قرن ۱۷ (۱۶۹۶ و ۱۶۹۹) رخ داد، زمانی که دانههای قهوه از ساحل مالابار هند به باتاویا (جاکارتای امروزی در جزیره جاوه اندونزی) ارسال شدند. این تعداد محدود دانه به عنوان منشأ گونه متمایز قهوه تیپیکا که امروزه میشناسیم، شناخته میشوند.
از جاوه، یک گیاه تیپیکا در سال ۱۷۰۶ به باغهای گیاهشناسی در آمستردام منتقل شد. این تک گیاه به عنوان جد مستقیم بخش عمدهای از ارقام تیپیکا که پس از سال ۱۷۱۴ در سراسر قاره آمریکا گسترش یافتند، در نظر گرفته میشود. در پی معاهدات صلح و منافع استعماری، گیاهی از آمستردام در سال ۱۷۱۴ به فرانسه اهدا شد و در گلخانه Jardin des Plantes در پاریس جای گرفت.
از این مراکز اروپایی، قهوه تیپیکا به سرعت در طول مسیرهای تجاری استعماری به مستعمرات مختلف در قاره آمریکا و کارائیب در طول قرن ۱۸ پخش شد.چندین منبع به صراحت قهوه تیپیکا را به عنوان قدیمیترین گونه کشتشده قهوه عربیکا معرفی میکنند.
ویژگیهای فیزیکی قهوه تیپیکا
گیاه تیپیکا به خاطر قد بلند خود در میان درختان قهوه متمایز است و در بلوغ کامل خود معمولاً به ارتفاع ۳.۵ تا ۵ متر میرسد، هرچند برای سهولت برداشت اغلب در ارتفاع حدود ۲/۵ متر نگهداری میشود. این گیاه دارای یک تنه منفرد و با شکلی مخروطی است. شاخههای آن نازک بوده و به دلیل ارتفاع گیاه، با فاصله قابل توجهی از هم قرار میگیرند. شاخههای جانبی معمولاً با زاویهای حدود ۶۰ درجه یا تقریباً افقی نسبت به ساقه اصلی رشد میکنند.
یکی از ویژگیهای بارز تیپیکا برگهای بزرگ آن است، بهویژه برگهای جوان که در نوک خود رنگ برنزی یا برنزی تیره متمایزی دارند. این ویژگی با برگهای جوان سبز روشن که در بسیاری از گونههای دیگر قهوه دیده میشود، تفاوت دارد.
تیپیکا گیلاسهای قهوه نسبتاً بزرگی دارد. این گیلاسها معمولاً بیضی شکل هستند و هنگام رسیدن به رنگ قرمز جذابی در می آیند. دانههای قهوه درون گیلاسها به طور مشخص شکلی کشیده دارند. این شکل کشیده یک ویژگی مورفولوژیکی کلیدی است که به تمایز دانههای قهوه تیپیکا از دانههای گردتر گونههای دیگر کمک میکند.
پیشنهاد می شود بخوانید: انواع فرآوری قهوه
گسترده بودن و داشتن شاخههای با فاصله زیاد ، منجر به تراکم کمتر گیاه در واحد سطح و افزایش نیروی کار مورد نیاز برای نگهداری و برداشت میشود، که اینها عوامل مهمی در کاهش دوام اقتصادی آن در مقایسه با گونههای دیگر قهوه هستند.
این الگوی رشد به این معنی است که گیاهان تیپیکا کمتری را میتوان در همان منطقه نسبت به گونههای کوچکتر و متراکمتر کشت کرد ، که منجر به “تراکم کمتر گیاه در هکتار” میشود. علاوه بر این، ارتفاع و ماهیت گسترده میتواند کارهایی مانند هرس، درمان آفات و بیماریها، و به ویژه برداشت را سختتر کند. از آنجایی که برداشت در تولید قهوه با کیفیت اغلب به صورت دستی انجام میشود، این امر مستقیماً هزینههای برداشت و فراوری را افزایش میدهد. این عوامل به طور قابل توجهی به هزینه بالاتر تولید و سودآوری بالقوه پایینتر کشت قهوه تیپیکا کمک میکنند
تبار ژنتیکی قهوه تیپیکا
تیپیکا نقشی محوری به عنوان والد برای تعداد زیادی از ارقام قهوه مدرن ایفا کرده است. این گونه یکی از دو گونه والد اصلی ارقام قهوه محسوب میشود و برای بیش از ۵۰۰ سال پرورش داده شده است. بسیاری از ارقام قهوه محبوبدر دنیا از قهوه تیپیکا منشأ گرفتهاند؛ این گونه به عنوان “مادر” بسیاری از قهوههای امروزی شناخته میشود. فرزندان ژنتیکی آن شامل بسیاری از ارقام دیگر هستند که در سراسر جهان کشت میشوند. تیپیکا، در کنار بوربون، ستون فقرات ژنتیکی تقریباً تمام ارقام سنتی عربیکا را که امروزه در سراسر جهان کشت میشوند، تشکیل میدهد.
تبار قهوه تیپیکا از طریق فرآیندهای طبیعی و انتخاب انسانی، منجر به ظهور زیرگونهها، ارقام و جهشهای مختلفی شده است. نمونههای برجسته از فرزندان یا جهشهای مستقیم تیپیکا عبارتند از:
- بلو ماونتین (جامائیکا)
یک گونه بسیار معروف و گرانقیمت تیپیکا، که به دلیل کشت در کوههای بلو جامائیکا شهرت دارد. این گونه به خاطر طعم ملایم، حس دهانی ابریشمی و تقریباً بدون تلخی شناخته شده است و در ارتفاعات بالا رشد میکند و با روش فرآوری شسته عملآوری میشود.
- ماراگوژیپ (برزیل)
یک جهش طبیعی تیپیکا، که به دلیل اندازه فوقالعاده بزرگ خود (در گیاه، برگها، میوه و دانهها) به “دانه فیل” معروف است. این گونه قهوه متمایزی با اسیدیته ظریف و نتهای گلی و میوهای ارائه میدهد که اغلب شبیه چای توصیف میشود.
- کونا (هاوایی)
یکی از فرزندان مشهور تیپیکا، بسیار ارزشمند و گرانقیمت، که در خاک آتشفشانی منحصر به فرد و آب و هوای منطقه کونا در هاوایی رشد میکند. این گونه به خاطر حس دهانی صاف و غنی، اسیدیته متوسط و نتهای میوهای وآجیلی ظریف شناخته شده است، و کشاورزان هاوایی اغلب آن را “کونا تیپیکا” مینامند.
- جاوه (اندونزی)
گونه ای از تبار قهوه تیپیکا، که با عملکرد متوسط شناخته شده است. این گونه مقاومت خوبی در برابر بیماری گیلاس قهوه در کامرون نشان میدهد و با میوهها/دانههای کشیده و برگهای جوان برنزی مشخص میشود.
- کنت (هند)
نوعی بلند از تیپیکا، یکی از اولین گونههای قهوه که بهطور خاص برای مقاومت در برابر زنگ برگ انتخاب شد و معروف است.
- پاچه (گواتمالا)
یک جهش طبیعی تیپیکا که در گواتمالا کشف شد و با قامت کوتاه مشخص میشود. این گونه به دلیل شکل فشرده خود در مناطق بادخیز یا دارای فضای محدود محبوب است و قهوه ای متعادل با اسیدیته ملایم و حس دهانی صاف تولید میکند. زیرگونههایی مانند پاچه کولیس، پاچه انانو و پاچه کومون نیز وجود دارند.
- نیاسالند (مالاوی)
جهشی از تیپیکا، که قهوهای با بدنه متعادل، اسیدیته متوسط و نتهای میوهای وگلی تولید میکند.
نمونههای هیبرید تیپیکا (اغلب با بوربون یا فرزندان آن ترکیب شدهاند تا عملکرد بهتری داشته باشند
- موندو نوو (برزیل)
یک هیبرید طبیعی حاصله از سوماترا (گونهای از تیپیکا) و بوربون قرمز. این گیاه بلند و قوی است که به دلیل سرزندگی و مقاومت در برابر بیماری و باد شناخته شده است. موندو نوو عملکرد بالایی (تقریباً ۳۰% بیشتر از بوربون) و کیفیت فنجانی خوبی با مشخصات متعادل، اسیدیته یا شیرینی متوسط و نتهای رایج شکلات و میوه ملایم ارائه میدهد.
- پاکامارا (السالوادور)
هیبریدی از پاکاس (جهش بوربون) و ماراگوژیپ (جهش تیپیکا). این درخت کوچکتر است اما میوهها و دانههای بزرگی تولید میکند و در السالوادور به دلیل کیفیت و طعم استثنایی خود محبوب است، با نتهای شیرین از میوه تا شکلات.
- کاتوای (برزیل)
هیبریدی که از موندو نوو (تیپیکا x بوربون) و کاتورا زرد (جهش بوربون) توسعه یافته است. این گونه قامتی کوتاهتر از موندو نوو دارد، عملکرد خوب و کیفیت بالایی با شیرینی متمایز ارائه میدهد. در گونههای میوه قرمز و زرد رشد میکند.
- راسونا (اندونزی)
هیبریدی حاصل از تلاقی تیپیکا با کاتیمور (که خود هیبریدی از تیمور هیبرید و کاتورا است).۴
- آکایا (برزیل)
گونهای انتخابی از موندو نوو (تیپیکا x بوربون)، که به دلیل تولید میوهها و دانههای بزرگ شناخته شده است.
- ماکاتورا
هیبریدی از ماراگوژیپ و کاتورا.
- ایکاتوو
هیبریدی پیچیده شامل موندو نوو، روبوستا و بوربون.
- تیپیکا مخورادو (اکوادور)
برخی معتقدند که این هیبریدی از تیپیکا و یک نژاد بومی اتیوپی است که به دلیل نتهای سیتریک و میوهای قرمز بسیار تمیز خود شناخته شده است، اغلب با گیشا مقایسه میشود و کیفیت فنجانی بالایی دارد، هرچند عملکرد پایین و سیستم ریشهای ضعیفی دارد.
نام گونه/هیبرید | والد (در صورت هیبرید) | نوع (رقم، جهش، هیبرید) | ویژگیهای فیزیکی کلیدی | نتهای طعمی کلیدی | مناطق کشت برجسته | ویژگیهای زراعی کلیدی (عملکرد، مقاومت) |
---|---|---|---|---|---|---|
تیپیکا (اصلی) | - | رقم | بلند، شاخههای گسترده، برگهای جوان برنزی، دانههای کشیده | شیرین، تمیز، پیچیده، گلی، میوهای، اسیدیته متعادل | آمریکای لاتین، کارائیب، آسیا | عملکرد پایین، حساسیت بالا به بیماریها و آفات |
بلو ماونتین | جهش تیپیکا | جهش | بلند، شاخههای گسترده (مشابه تیپیکا) | ملایم، حس دهانی ابریشمی، تقریباً بدون تلخی، کاکائو، آجیلی | جامائیکا (بلو ماونتین) | عملکرد پایین، حساسیت به بیماریها (بیشتر از سایر زیرگونههای تیپیکا) |
ماراگوژیپ | جهش تیپیکا | جهش | بسیار بزرگ (گیاه، برگ، میوه، دانه)، "دانه فیل" | اسیدیته ظریف، گلی، میوهای، شبیه چای | برزیل، گواتمالا | عملکرد پایین، حساسیت بالا به بیماریها و سرما |
کونا | فرزند تیپیکا | رقم/فرزند | نامشخص (تحت تأثیر محیط) | صاف، غنی، اسیدیته متوسط، میوهای، آجیلی | هاوایی (کونا) | تحت تأثیر شرایط رشد منحصر به فرد |
جاوه | انتخاب تیپیکا (احتمالاً از یمن) | رقم | سرزنده، میوهها/دانههای کشیده، برگهای جوان برنزی | نامشخص (کیفیت خوب) | اندونزی (جاوه)، کامرون، آمریکای مرکزی | عملکرد متوسط، مقاومت خوب در برابر بیماری گیلاس قهوه (در کامرون) |
کنت | انتخاب تیپیکا | رقم | بلند | نامشخص | هند، کنیا | اولین گونه انتخاب شده برای مقاومت در برابر زنگ برگ |
پاچه | جهش تیپیکا | جهش | کوتاه قامت، فشرده، شاخههای آویزان | متعادل، اسیدیته ملایم، حس دهانی صاف | گواتمالا | عملکرد نسبتاً بالا (برای تیپیکا)، رسیدن یکنواخت اما دیررس |
موندو نوو | سوماترا (تیپیکا) x بوربون قرمز | هیبرید | بلند، قوی، سرزنده | متعادل، اسیدیته/شیرینی متوسط، شکلات، میوه ملایم | برزیل، سایر کشورهای آمریکای جنوبی | عملکرد بالا (۳۰% بیشتر از بوربون)، مقاوم در برابر بیماری و باد |
پاکامارا | پاکاس (جهش بوربون) x ماراگوژیپ (جهش تیپیکا) | هیبرید | درخت کوچک، میوهها/دانههای بزرگ | شیرین، میوهای تا شکلاتی | السالوادور | نامشخص (کیفیت بالا در مسابقات) |
کاتوای | موندو نوو (تیپیکا x بوربون) x کاتورا زرد (جهش بوربون) | هیبرید | کوتاه قامت، کمی بزرگتر و پایدارتر از کاتورا | شیرینی متمایز، کیفیت بالا | برزیل، آمریکای مرکزی | عملکرد خوب، کیفیت بالا |
راسونا | تیپیکا x کاتیمور (تیمور هیبرید x کاتورا) | هیبرید | نامشخص | نامشخص | اندونزی | مقاومت در برابر زنگ برگ (به دلیل تیمور هیبرید) |
تیپیکا مخورادو | تیپیکا x نژاد بومی اتیوپی (احتمالی) | هیبرید (احتمالی) | سیستم ریشهای ضعیف | نتهای سیتریک و میوهای قرمز بسیار تمیز، شبیه گیشا، کیفیت فنجانی بالا | اکوادور | عملکرد پایین، مقاومت بهبود یافته در برابر برخی آفات و بیماریها (پس از سالها کشت) |
این جدول به صورت بصری گستردگی و تنوعی را که از تبار قهوه تیپیکا سرچشمه گرفته است، نشان میدهد و به درک روابط ژنتیکی پیچیده و ویژگیهای عملی این گونههای مهم کمک میکند.
شرایط رشد و چالشهای قهوه تیپیکا
گیاه تیپیکا برای رشد بهینه خود به شرایط محیطی خاصی نیاز دارد. این گونه در ارتفاعات بالا بهتر رشد میکند. برای به حداکثر رساندن پتانسیل کیفیت، توصیههای خاصی برای ارتفاع کشت بر اساس عرض جغرافیایی وجود دارد؛ به طور کلی، کشت در ارتفاعات بالای ۱۰۰۰ تا ۱۶۰۰ متر از سطح دریا، بسته به فاصله از خط استوا، توصیه میشود. محیطهای با ارتفاع بالا، که اغلب با نوسانات قابل توجه دمای روزانه مشخص میشوند، به کندتر شدن رسیدن گیلاسهای قهوه و توسعه طعمهای پیچیده کمک میکنند که این ویژگی از مشخصههای تیپیکای با کیفیت است.
تیپیکا بارندگی متوسط را ترجیح میدهد، به طور خاص کمتر از گونه بوربون. میزان بارندگی سالانه ایدهآل برای عربیکا، از جمله قهوه تیپیکا، معمولاً بین ۱۲۰۰ تا ۲۲۰۰ میلیمتر است که در حالت ایدهآل باید به طور یکنواخت در طول فصل رشد توزیع شود. محیط گرم و مرطوب به طور کلی ترجیح داده میشود. محدوده دمایی بهینه برای رشد قهوه تیپیکا ۱۵ تا ۲۴ درجه سانتیگراد ذکر شده است.
تیپیکا به خاکهای با زهکشی خوب، حاصلخیز و غنی از مواد آلی نیاز دارد. خاکهای آتشفشانی برای این گونه مفید هستند، زیرا سرشار از مواد معدنی ضروری برای رشد گیاه و توسعه دانه هستند و به طعمهای متمایزی که در مناطق مشهور کشت قهوه تیپیکا مانند بلو ماونتین جامائیکا و آنتیگوا گواتمالا یافت میشوند، کمک میکنند. pH خاک کمی اسیدی، در محدوده ۵.۵ تا ۶.۵، برای کشت قهوه ایدهآل در نظر گرفته میشود. کشت تیپیکا در زیر سایهبان درختان بزرگ یک روش سنتی و سودمند است. سایه به تنظیم دما، محافظت از گیاهان در برابر نور مستقیم خورشید و جلوگیری از فرسایش خاک کمک میکند و منجر به توسعه بهتر طعم به دلیل رسیدن کندتر میشود.
پیشنهاد می شود بخوانید: اسدیته قهوه چیست؟
با وجود پتانسیل کیفیت بالا، تیپیکا با آسیبپذیریهای قابل توجهی روبرو است. این گونه به شدت مستعد ابتلا به انواع آفات و بیماریها است که این یک چالش بزرگ برای کشاورزان است. تهدیدات اصلی شامل زنگ برگ قهوه (Hemileia vastatrix) و سوسک گیلاس قهوه است که میتوانند منجر به از دست رفتن بخش قابل توجهی از محصول شوند.
تغییرات آب و هوایی، که با الگوهای آب و هوایی غیرقابل پیشبینی و تغییرات دما و بارندگی مشخص میشود، شیوع آفات و بیماریها را تشدید کرده و میتواند مستقیماً به محصولات آسیب برساند. افزایش سریع دما میتواند به ویژه برای گیاهان قهوه مضر باشد و منجر به مرگ آنها شود.
علاوه بر آسیبپذیریها، تیپیکا چالشهایی در زمینه عملکرد و شدت نیروی کار نیز دارد. این گونه به دلیل بهرهوری و عملکرد نسبتاً پایین خود در مقایسه با بسیاری از گونههای دیگر عربیکا شناخته شده است. به طور خاص، گیلاسهای قهوه کمتری نسبت به گونه بوربون تولید میکند که اغلب ۲۵-۳ ۰% کمتر ذکر میشود. این عملکرد پایین، همراه با خطر از دست رفتن محصول به دلیل بیماری یا آب و هوا، کشت قهوه تیپیکا را از نظر مالی برای تولیدکنندگان ناپایدار میکند.
ساختار بلند و گسترده گیاه منجر به تراکم کمتر گیاه در هکتار میشود و کارهایی مانند هرس و برداشت را نسبت به گونههای فشردهتر، نیازمند نیروی کار بیشتر و زمانبرتر میسازد. کشت قهوه تیپیکا به صورت ارگانیک، بهویژه در مواجهه با آب و هوای غیرقابل پیشبینی، پرخطر، پرهزینه و طاقتفرسا توصیف شده است. به دلیل آسیبپذیری آن، سرمایهگذاری کافی در کودها و درمانها برای سلامت و بقای گیاه حیاتی است که این امر هزینههای تولید را افزایش میدهد. کمبود نیروی کار در مناطق دورافتاده کشت قهوه نیز هزینههای مرتبط با جنبههای پرکاربرد کشت و برداشت قهوه تیپیکا را افزایش میدهد.
تفاوتهای منطقه کشت در طعم قهوه تیپیکا
قهوه تیپیکا به کیفیتش مشهور است و اغلب با شیرینی مشخصی توصیف میشود. مشخصات آن معمولاً با ظرافت، شامل نتهای متمایز گل و میوه، و طعمهای پیچیده مشخص میشود. طعم آن اغلب به عنوان کمی شیرین با بافت یا حس دهانی صاف درک میشود. توصیفات کلی شامل مشخصات تمیز، پیچیده و ذاتاً شیرین است. نتهای طعمی اغلب لایهلایه هستند و شیرینی مشخص و تمیزی را ارائه میدهند. نتهای خاص ذکر شده شامل اسیدیته میوهای و تازه با نتهای توت است. هنگامی که با روش فرآوری خشک (طبیعی) آماده میشود، میتواند شیرینی بالا و بدنه برجستهای در فنجان ایجاد کند.
هنگامی که به صورت لایت LIGHT رست میشود، قهوه تیپیکا میتواند اسیدیته زنده، شیرینی طولانیمدت و نتهای گلی برجستهای را نشان دهد. به طور کلی، این قهوه اغلب به عنوان تمیز، شفاف، پیچیده و زنده توصیف میشود. نتهای رایج دیگر شامل طعمهای ملایم شکلات و آجیل است که گاهی با رگههایی از ادویه تکمیل میشود. اسیدیته آن معمولاً ملایم و متعادل است و طعم میوههای خشک و میوههای هستهدار تیره (مانند گیلاس سیاه و آلو) را تداعی میکند.
مشخصات و طعم نهایی قهوه تیپیکا به طور قابل توجهی تحت تأثیر محیط خاصی که در آن رشد میکند و روشهای مورد استفاده برای فرآوری گیلاسها است. طعم آن عمیقاً با خاک و شرایط محلی خاستگاه آن گره خورده است. انواع مختلف خاک طعمهای متمایزی را به ارمغان میآورند: خاکهای آتشفشانی با نتهای آجیلی و ادویهای مرتبط هستند، در حالی که خاکهای فرال تمایل به ایجاد عطرهای میوهای با مشخصات اسیدی ظریف دارند.
تکنیکهای فرآوری نقش مهمی در شکلدهی طعم دارند. روشهای مختلف میتوانند به ویژگیهای طعمی خاصی اجازه درخشش دهند. روش فرآوری خشک (طبیعی)، که در آن گیلاس به طور کامل خشک میشود، به دلیل توسعه شیرینی بالا و بدنه برجسته شناخته شده است. روشهای فرآوری شسته در آمریکای لاتین رایج هستند، بخشی به دلیل عوامل جغرافیایی و نیازهای خشک کردن.
این روش معمولاً منجر به قهوههایی با نتهای روشنتر و میوهایتر و بدنه سبکتر میشود که اغلب برای قهوه فیلتری ترجیح داده میشود. شیوههای دقیق کشت و فرآوری به عنوان عوامل کلیدی در کیفیت استثنایی و نادر بودن تیپیکاهای خاص و بسیار ارزشمند مانند بلو ماونتین و کونا برجسته شدهاند.
نمونههایی از تفاوتهای طعمی منطقهای در قهوه تیپیکا:
- بلو ماونتین جامائیکا: تمایل به مشخصاتی با نتهای ملایم کاکائو و آجیل، حس دهانی خامهای، طعم ملایم و به طور قابل توجهی تقریباً بدون تلخی دارد.
- پلما ایدالگو مکزیک: به عنوان دارای نتهای تقریباً سنگین شاهتوت، شیرینی برجسته و فنجانی با بدنه کامل توصیف شده است.
- تیپیکا پرو: مشخصات طعمی متنوعی را بسته به مکان خاص نشان میدهد. منطقه شمالی نتهای میوهای، تمیز و روشن از میوههای زرد و قرمز را ارائه میدهد. منطقه کوسکو در جنوب شرقی به خاطر طعمهای شکلاتی زیبا و غلیظ شناخته شده است. منطقه مرکزی تمایل به بدنه کامل و شیرینی بسیار بالا دارد.
- کونای هاوایی: با بدنه صاف و غنی، اسیدیته متوسط و نتهای میوهای و آجیلی ظریف مشخص میشود، با طعم منحصر به فرد آن که به شدت تحت تأثیر خاک آتشفشانی و آب و هوای منطقه کونا است.
منطقه/کشور | گونه خاص تیپیکا (در صورت وجود) | نتهای طعمی رایج | توصیف اسیدیته/بدنه | روش(های) فرآوری رایج در منطقه |
---|---|---|---|---|
جامائیکا | بلو ماونتین | کاکائو ملایم، آجیلی، تقریباً بدون تلخی | حس دهانی خامهای، ملایم | شسته |
مکزیک | پلما ایدالگو | شاهتوت سنگین، شیرینی برجسته | بدنه کامل | نامشخص |
پرو | مناطق شمالی | میوهای، تمیز، روشن، میوههای زرد و قرمز | نامشخص | نامشخص |
کوسکو (جنوب شرقی) | شکلات غلیظ و زیبا | نامشخص | نامشخص | |
منطقه مرکزی | بدنه کامل، بسیار شیرین | بدنه کامل | نامشخص | |
هاوایی | کونا | صاف، غنی، میوهای، آجیلی | بدنه صاف و غنی، اسیدیته متوسط | نامشخص |
آمریکای لاتین (عمومی) | تیپیکا (عمومی) | میوهای، اسیدیته تازه، نتهای توت | اسیدیته میوهای | شسته (رایج) |
تیپیکا (عمومی) | شیرینی بالا، بدنه برجسته | بدنه برجسته | خشک/طبیعی (در صورت وجود) | |
سخن پایانی
تیپیکا، به عنوان قدیمیترین گونه کشتشده عربیکا و جد بسیاری از ارقام دیگر، جایگاهی بیبدیل در تاریخ قهوه دارد. ویژگیهای فیزیکی متمایز آن، از جمله قامت بلند و برگهای جوان برنزی، آن را قابل شناسایی میسازد. با این حال، این ویژگیها همراه با عملکرد پایین و حساسیت بالا به بیماریها و آفات، چالشهای قابل توجهی را برای کشت آن ایجاد میکنند، به ویژه در مواجهه با تغییرات آب و هوایی. برای دستیابی به پتانسیل کیفیت بالای تیپیکا، شرایط رشد ایدهآل شامل ارتفاع بالا، خاک آتشفشانی حاصلخیز و مدیریت دقیق ضروری است.